ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਗਰ ਦਾ ਵਾਧਾ ਜਾਰੀ
ਸ਼ੂਗਰ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ 2050 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 1.31 ਬਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਸਿਹਤ ਸਬੰਧੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਿੰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਆਈਸੀਐੱਮਆਰ ਅਧਿਐਨ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ 100 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਸਥਿਤੀ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਗੈਰ-ਸਿਹਤਮੰਦ ਜੀਵਨਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੈਰ, ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕੁੱਝ ਅੰਗ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ‘ਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ:
- ਚਮੜੀ
ਸਰੀਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅੰਗ, ਚਮੜੀ ਸ਼ੂਗਰ ਬਾਰੇ ਕੀਮਤੀ ਸਮਝ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਡੀਹਾਈਡਰੇਸ਼ਨ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਲੱਛਣ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੁਸ਼ਕ ਅਤੇ ਖਾਰਸ਼ ਵਾਲੀ ਚਮੜੀ ਵੀ ਇੱਕ ਇਸ਼ਾਰਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਡਾਇਬੀਟੀਜ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੂਚਕ ਐਕੈਂਥੋਸਿਸ ਨਿਗਰੀਕਨਸ ਹੈ, ਜੋ ਸਰੀਰ ਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਚਮੜੀ ਦੇ ਕਾਲੇ, ਸੰਘਣੇ ਧੱਬੇ, ਇਨਸੁਲਿਨ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਟਾਈਪ 2 ਸ਼ੂਗਰ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
- ਅੱਖਾਂ
ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਡਾਇਬੀਟਿਕ ਰੈਟੀਨੋਪੈਥੀ ਦੇ ਜੋਖਿਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪ੍ਰਗਤੀਸ਼ੀਲ ਬਿਮਾਰੀ ਰੈਟਿਨਲ ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਜ਼ਰ ਵਿੱਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ, ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਅਚਾਨਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਡਾਇਬੀਟਿਕ ਰੈਟੀਨੋਪੈਥੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।
- ਪੈਰ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ
ਨਿਊਰੋਪੈਥੀ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਖੂਨ ਸੰਚਾਰ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਆਮ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹਨ, ਜੋ ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੈਰਾਂ ਅਤੇ ਲੱਤਾਂ ਦਾ ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਝਰਨਾਹਟ ਸਮੇਤ ਦਰਦ ਨਿਊਰੋਪੈਥੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੂਨ ਦਾ ਘੱਟ ਪ੍ਰਵਾਹ ਸ਼ੂਗਰ ਸਬੰਧੀ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਫੋੜੇ ਅਤੇ ਸੰਕ੍ਰਮਣਾ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੇਕਰ ਇਸਦਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਅੰਗ ਕੱਟਣ ਤੱਕ ਦੀ ਨੌਬਤ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਪੈਰਾਂ ਸਬੰਧੀ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣਾ ਅਤੇ ਨਿਯਮਤ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
- ਗੁਰਦੇ
ਸ਼ੂਗਰ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਡਾਇਬੀਟਿਕ ਨੈਫਰੋਪੈਥੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਗੁਰਦੇ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗੁਰਦੇ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਿਸ਼ਾਬ ਦੇ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਆਉਣ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਉੱਚਾ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਗੁਰਦੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਦਿਲ ਅਤੇ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਸਿਹਤ
ਸ਼ੂਗਰ ਕਾਰਡੀਓਵੈਸਕੁਲਰ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੋਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਦਰਦ, ਸਾਹ ਚੜ੍ਹਨਾ ਅਤੇ ਧੜਕਣ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਸੰਕੇਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੋਟਾਪਾ ਅਤੇ ਉੱਚ ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਵਰਗੇ ਕਾਰਕ ਅਕਸਰ ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
- ਤੰਤੂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ
ਸ਼ੂਗਰ ਸਬੰਧਤ ਨਿਊਰੋਪੈਥੀ ਹੇਠਲੇ ਅੰਗਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਫੈਲਦੀ ਹੈ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਨਸਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ, ਹੱਥਾਂ, ਬਾਹਾਂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਥਾਂ ਦਾ ਸੁੰਨ ਹੋਣਾ, ਝਰਨਾਹਟ ਜਾਂ ਜਲਣ ਸਬੰਧੀ ਸੰਵੇਦਨਾਵਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੂਗਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਨਿਊਰੋਪੈਥਿਕ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਕੰਟਰੋਲ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ।
7. ਮਸੂੜੇ
ਸ਼ੂਗਰ ਮਸੂੜਿਆਂ ਦੀ ਲਾਗ ਜਾਂ ਪੀਰੀਅਡੋਂਟਲ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਮੂੰਹ ਦੀ ਸਿਹਤ ਵਿਗਾੜ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਮਸੂੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ ਵਗਣਾ, ਸਾਹ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਬਦਬੂ ਵਰਗੇ ਲੱਛਣ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।