ਦਿਲ ਦੇ ਬਲਾਕੇਜ਼ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰੇ ਸਮੇਤ ਅਣਗਿਣਤ ਲਾਭ
ਯੋਗ ਵਿਚ ਇੰਨੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਹ ਗੱਲ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਮਾਹਿਰ ਦੀ ਦੇਖ-ਰੇਖ ‘ਚ ਯੋਗ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਬੇਸ਼ੁਮਾਰ ਫਾਇਦੇ ਜ਼ਰੂਰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਦਵਾਈ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ।
ਯੋਗ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਖ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਨਿਜਾਤ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਉਹ ਕਿਹੜੇ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਹਨ ਜੋ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
1. ਬ੍ਰਿਜ ਆਸਣ ਅਭਿਆਸ ਜਾਂ ਬ੍ਰਿਜ ਪੋਜ਼: ਬ੍ਰਿਜ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਇੱਕ ਪੁਲ ਬਣਾਉਣਾ। ਭਾਵ ਬ੍ਰਿਜ ਪੋਜ਼ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਪੁਲ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੋਜ਼ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੇ ਢਿੱਡ ਦੇ ਭਾਰ ਲੇਟ ਜਾਓ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੇ ਦੋਵੇਂ ਗੋਡਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋੜੋ ਅਤੇ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਰੱਖੋ। ਫਿਰ ਅੱਡੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੁੱਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਚੁੱਕੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੇਟ ਅਤੇ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਉੱਚੀ ਉੱਠ ਜਾਵੇਗੀ। ਤੁਹਾਡਾ ਭਾਰ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ‘ਤੇ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਹੁਣ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਾਹ ਛੱਡੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਫਰਸ਼ ‘ਤੇ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਲੇਟ ਜਾਓ। ਇਸ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਹਰਾਓ। ਇਹ ਬ੍ਰਿਜ ਪੋਜ਼ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਜ ਪੋਜ਼ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਣ ਸਮੇਤ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿੱਚ ਲਚਕਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਗ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੇਟ, ਕਮਰ ਅਤੇ ਕੁੱਲ੍ਹੇ ਦੀ ਚਰਬੀ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
2. ਕੁਰਸੀ ਆਸਣ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ: ਇਹ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਦਿਲ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਮੋਢਿਆਂ ਅਤੇ ਪੱਸਲੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਲਚਕੀਲਾਪਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਸੂਰਜ ਨਮਸਕਾਰ ਆਸਣ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਵੋ। ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਓ। ਹੁਣ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਕੁਰਸੀ ‘ਤੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਲਿਆਓ। ਆਪਣੇ ਕੁੱਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਓਨਾ ਹੀ ਮੋੜੋ ਜਿੰਨਾ ਤੁਸੀਂ ਕੁਰਸੀ ‘ਤੇ ਬੈਠਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਲਈ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਹਾਰੇ ਦੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਰਹੋ। ਫਿਰ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਆਸਣ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਪਰਤੋ। ਇਸ ਕਸਰਤ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 30 ਤੋਂ 60 ਸੈਕਿੰਡ ਤੱਕ ਕਰੋ। ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਫਾਇਦਾ ਮਿਲੇਗਾ।
3. ਪਾਦਹਸਤਾਸਣ: ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਪਿਟਸਬਰਗ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਪਾਦਹਸਤਾਸਨ ਦਿਲ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਕਰਨਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਪਹਿਲਾਂ ਸਿੱਧਾ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਿੱਧੀ ਸਥਿਤੀ ‘ਚ ਝੁਕ ਕੇ ਪੈਰ ਦੇ ਅੰਗੂਠੇ ਨੂੰ ਛੂਹਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਯੋਗਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਯੋਗਾ ਅਭਿਆਸ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ, ਹੈਮਸਟ੍ਰਿੰਗ, ਮੋਢੇ ਅਤੇ ਕਮਰ ਦੇ ਖਿਚਾਅ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
4. ਤ੍ਰਿਕੋਣਾਸਣ: ਤ੍ਰਿਕੋਣਾਸਨ ਪਾਦਹਸਤਾਸਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਆਪਣੇ ਦੋਵੇਂ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ 3-4 ਫੁੱਟ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਰੱਖੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੱਬੀ ਲੱਤ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 45 ਡਿਗਰੀ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਘੁਮਾਓ। ਆਪਣੀ ਸੱਜੀ ਲੱਤ ਨੂੰ 90 ਡਿਗਰੀ ‘ਤੇ ਰੱਖੋ। ਆਪਣੀ ਖੱਬੀ ਕਮਰ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਆਪਣੀ ਖੱਬੀ ਅੱਡੀ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਓ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਧੜ ਨੂੰ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਝੁਕਾਓ। ਆਪਣੇ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਆਪਣੇ ਸੱਜੇ ਪੈਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਅਤੇ ਸੱਜੀ ਪਿੰਡਲੀ ਨੂੰ ਫਰਸ਼ ਵੱਲ ਲਿਜਾਓ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਾਮ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਹ ਛੱਡੋ। ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਸਹਿਜ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਓ। ਇਹ ਯੋਗ ਆਸਣ ਦਿਲ ਦੀ ਧੀਰਜ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਸਮੇਤ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਤਾਂ ਇਸ ਤਰਾਂ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਇਹਨਾਂ ਚਾਰ ਆਸਾਨ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨਾਲ ਦਿਆ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹਨਾਂ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਯੋਗ ਮਾਹਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਾਲ ਹੀ ਕਰਨਾ ਵਧੇਰੇ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਯੋਗ ਸਬੰਧੀ ਜੋਖਮ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।