ਐੱਲ1 ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਡੇਟਾ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜੀ ਮੌਸਮ ਦੇ ਵਰਤਾਰੇ ਦੀ ਉਤਪੱਤੀ, ਪ੍ਰਵੇਗ, ਅਤੇ ਐਨੀਸੋਟ੍ਰੋਪੀ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ
ਇਸਰੋ ਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਦਿਤਿਆ-ਐੱਲ1 ਸੂਰਜੀ ਮਿਸ਼ਨ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਕਣਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨਕ ਡੇਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਇਸਰੋ ਨੇ X ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸੋਲਰ ਆਬਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸੈਂਸਰਾਂ ਨੇ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 50,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਆਇਨਾਂ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਲਾੜ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ STEPS ਭਾਵ ਸੁਪਰਾ ਥਰਮਲ ਐਂਡ ਐਨਰਜੀਟਿਕ ਪਾਰਟੀਕਲ ਸਪੈਕਟਰੋਮੀਟਰ ਯੰਤਰ ‘ਤੇ ਸੈਂਸਰਾਂ ਨੇ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 50,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਸੁਪਰ-ਥਰਮਲ ਅਤੇ ਊਰਜਾਵਾਨ ਆਇਨਾਂ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੌਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਯੰਤਰ ਆਦਿਤਿਆ ਐੱਲ1 ਦੇ ਅਦਿਤਯ ਸੋਲਰ ਵਿੰਡ ਪਾਰਟੀਕਲ ਐਕਸਪੀਰੀਮੈਂਟ (ਏਐੱਸਪੀਐਕਸ) ਪੇਲੋਡ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
STEPS ਵਿੱਚ ਛੇ ਸੰਵੇਦਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਹਰ ਇੱਕ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 20 keV/ਨਿਊਕਲੀਅਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 5 MeV/ਨਿਊਕਲੀਓਨ ਤੱਕ ਦੇ ਸੁਪਰ-ਥਰਮਲ ਅਤੇ ਊਰਜਾਵਾਨ ਆਇਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 1 MeV ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨ ਵੀ ਮਾਪਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮਾਪ ਘੱਟ ਅਤੇ ਉੱਚ-ਊਰਜਾ ਵਾਲੇ ਕਣ ਸਪੈਕਟਰੋਮੀਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਧਰਤੀ ਦੇ ਚੱਕਰ ਦੌਰਾਨ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਡੇਟਾ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਕਣਾਂ ਦੇ ਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸਦੇ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵਿੱਚ।
STEPS 10 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 50,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਚਾਲੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਦੂਰੀ ਧਰਤੀ ਦੇ ਘੇਰੇ ਤੋਂ ਅੱਠ ਗੁਣਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਬੈਲਟ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰੇ ਰਖਦੀ ਹੈ।
ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਜਾਂਚਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੇਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 50,000 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੂਰ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਹ STEPS ਮਾਪ ਆਦਿਤਿਆ-ਐੱਲ1 ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਕਰੂਜ਼ ਪੜਾਅ ਦੌਰਾਨ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸੂਰਜ-ਧਰਤੀ ਐੱਲ1 ਬਿੰਦੂ ਵੱਲ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਇੱਛਤ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਜਾਰੀ ਰਹਿਣਗੇ।
ਐੱਲ1 ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਡੇਟਾ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜੀ ਮੌਸਮ ਦੇ ਵਰਤਾਰੇ ਦੀ ਉਤਪੱਤੀ, ਪ੍ਰਵੇਗ, ਅਤੇ ਐਨੀਸੋਟ੍ਰੋਪੀ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ।
STEPS ਨੂੰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਸਪੇਸ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਭੌਤਿਕ ਖੋਜ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਦਿਤਿਆ-ਐੱਲ1 ਨੂੰ ਇਸਰੋ ਦੁਆਰਾ 2 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਸੂਰਜ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸੱਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੇਲੋਡ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਚਾਰ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਵੇਖਣਗੇ ਅਤੇ ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ ਪਲਾਜ਼ਮਾ ਅਤੇ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਵਗੈਰਾ ਨੂੰ ਮਾਪਣਗੇ।
ਆਦਿਤਿਆ-ਐੱਲ1 ਨੂੰ ਲਗਰੈਂਜੀਅਨ ਬਿੰਦੂ 1 (ਐੱਲ1) ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇੱਕ ਪਰਭਾਤ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਜੋ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 1.5 ਮਿਲੀਅਨ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਸੂਰਜ ਦੁਆਲੇ ਉਸੇ ਸਾਪੇਖਿਕ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਘੁੰਮੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਦੇਖ ਸਕਦਾ ਹੈ।